Đến với Côn Đảo ngoài tham quan những khu di tích lịch sử oai hùng của dân tộc ,du khách cũng đừng quên ghé thăm Núi Một nơi tôn nghiêm tưởng nhớ các chiến sĩ đã hy sinh vì nền độc lập của dân tộc.
Chùa Núi Một (Vân Sơn tự) tọa lạc trên Núi Một huyện Côn Đảo,do Mỹ ngụy xây dựng năm 1964.Nhằm phục vụ tín ngưỡng tâm linh cho các gia đình của những người làm việc trong bộ máy hành chính ,các quan chức binh sỹ trên đảo,bên cạnh đó còn mục đích mỵ dân,trá hình che mắt báo chí và dư luận quốc tế về sự cai trị tù nhân tàn bạo của chế độ Mỹ ngụy.
Từ năm 1960 ở nhà tù Côn Đảo,địch ra sức tăng cường mức độ bốc lột khổ sai bằng các hình thức tổ chức lao động cộng đồng vào các ngày chủ nhật.
Tháng 4/165,địch bắt tù nhân án chung thân bị cấm ở trại 2(Phú Hai) đi xây chùa Núi Một,người tù phải khuận vật liệu cát,đá,xi măng… từ dưới chân núi lên đỉnh núicó phản ứng gì. Đến chiều khi về trại giam, địch không cho tù nhân tắm, cho ăn cơm như thường lệ mà bắt tù nhân chào cờ nhốt vào phòng giam, sau đó chúng thanh lọc ra 63 người cho là cốt cán, cầm đầu nhốt vào xà lim (hầm đá) Trại II, 63 người tù bị nêm chật trong 2 hầm đá xếp đứng hình như không còn chỗ cử động, không khí không đủ để thở, địch dùng bao bố bịt lổ thông hơi, hòng biến 2 hầm đá thành hai nấm mồ tập thể, nhiều người tù bị ngạt thở. Đồng chí Mai Văn Xinh quê Bến Tre đã bị chết ngạt tại hầm đá trại 2 vào ngày 01/5/1965 (hiện nay mộ đ/c yên nghỉ tại khu C Nghĩa Trang Hàng Dương Côn Đảo).
Sau năm 1975, chùa là nơi thờ Phật của người dân trên đảo, là công trình văn hóa nằm trong quần thể khu di tích lịch sử, danh thắng của huyện Côn Đảo, đã được tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu công nhận di tích lịch sử văn hóa và danh thắng cấp tỉnh theo quyết định số 4025/QĐ-UBND ngày 04/12/2009. Di tích Vân Sơn Tự là công trình kiến trúc văn hóa, mang đậm bản sắc văn hóa truyền thống của dân tộc Việt Nam, thể hiện được tinh thần dân tộc Việt, kiên định, vững vàng, bất khuất vượt qua mọi thử thách. Đồng thời công trình được tổ chức hài hòa với cảnh quan môi trường xung quanh , kết nối chặt chẽ với hệ thống di tích lịch sử Côn Đảo, cũng là điểm tam quan của du khách đến với Côn Đảo, đồng thời là nơi tôn nghiêm để du khách và nhân dân địa phương gửi gắm tâm nguyện an lành và hướng thiện. Trải qua thời gian đã bị xuống cấp, di tích Vân Sơn Tự đã được khởi công tôn tạo ngày 13/8/2010. Khánh thành vào ngày 4/12/2011
Chùa Núi Một là một địa điểm không thể bỏ lỡ khi đi du lịch Côn Đảo.Từ chùa Núi Một ,du khách có thể ngắm hồ An Hải toàn bộ thị trấn Côn Đảo và VịnhCôn Sơn.
